مقدمه
اشاره: در شماره قبل، بخش نخست مقاله «قدر اصغر و قدر اكبر»، كه در آن به ارزش و اهمیت نیمه شعبان از زوایای مختلف پرداخته شد از نظر خوانندگان گرامی گذشت، واپسین بخش این مبحث به فلسفه انتظار اختصاص دارد.
گروه اندیشه
آیت الله محمدرضا مهدوی كنی
امروزه برخی از علمای علوم سیاسی قائل اند كه مردم خودشان حكومت را انتخاب می كنند و به آن مشروعیت می بخشند. اما در مورد ولایت امیرالمؤمنین و ائمه معصومین علیهم السلام چنین نمی گوییم. گرچه برخی چنین پنداشته اند، ولی این مطالب درباره ولایت ائمه اطهار سلام الله علیهم اجمعین قطعاً نادرست است. لذا شما ملاحظه كنید تعبیر روایت را كه می فرماید:
«بنی الاسلام علی خمس: الصلاه و الزكوه و الحج و الصوم و الولایه و لم یناد احد بشی كمانودی بالولایه» (۹)
این ولایت دایر مدار ضرورت اجتماعی و نشأت گرفته از خواست مردم نیست تا مردم تأسیسش كنند و به آن مشروعیت ببخشند.
شگفت تر آن كه برخی اشتباه بزرگتری مرتكب شده اند و گفته اند كه مشروعیت ولایت الله هم به پذیرش مردم است! و به آیه «انا هدیناه السبیل اما شاكرا و اما كفورا» (۱۰) استناد جسته اند، كه ما راه را به انسان نشان داده ایم، می خواهد بپذیرد یا نپذیرد. یعنی این مردم اند كه می توانند به اختیار خود ولایت خود را بپذیرند و یا نپذیرند. پس ولایت خدا نیز وابسته به اراده مردم است، ولی بطلان این استدلال روشن است. زیرا آیه شریفه در مقام نفی جبر است نه در مقام نفی تكلیف و الزام. یعنی انسان در عین حال كه مختار آفریده شده، ولی شرعاً ملزم است كه راه راست را اختیار كند و ولایت خدا را بر ولایت دیگران مقدم بدارد. این آیه هیچ ربطی به تغییر تشریعی و مشروعیت ندارد، بلكه اشاره بر یك واقعیت عینی و خارجی است كه انسان تكویناً با اراده و اختیار آفریده شده است. لذا در آیه بعد می فرماید: «انا اعتدنا للكافرین سلاسل و… » یعنی ما برای كافران غل ها و زنجیرها در دوزخ آماده كردیم. انسان بالطبع آزاد است، ولی شرعاً مكلف است. اصولاً تا انسان دارای اختیار نباشد تكلیف معنی ندارد. یعنی چون قادر به انجام كارهای خوب و بد است، خداوند او را مكلف به كارهای نیك كرده و از كارهای زشت بازداشته است، تا با اختیار به خوبی ها عمل و از بدی ها پرهیز كند.
مقاله آموزشی آشنایی با شهر سبزوار به همراه متن انگلیسی